Artykuły

Nowoczesne tynki i farby są bardziej odporne na działanie brudu niż te stosowane przed laty, jednakże długotrwały kontakt z wilgocią, działanie niskich i wysokich temperatur czy też promieniowania UV sprawia, że nawet nie tak dawno wykonana elewacja po pewnym czasie przestaje wyglądać świeżo i czysto. Szczególnie szybko niszczą się ściany na terenach o dużym zanieczyszczeniu powietrza czy też wysokim zawilgoceniu. Pomalowanie elewacji na nowo jest też sposobem na odświeżenie jej wyglądu. Zmiana koloru ścian zewnętrznych to czasami najprostszy sposób, by unowocześnić wizerunek domu. Odnawianie elewacji jest dość czasochłonnym zajęciem, prace powinny być też wykonane w odpowiednich warunkach atmosferycznych i z najwyższą starannością. Trzeba też odpowiednio wybrać farby fasadowe. Jak przeprowadzić malowanie elewacji? Porady przedstawione poniżej z pewnością ułatwią zadanie.

Jak malować elewacje zewnętrzne – przygotowanie podłoża

Zanim rozpoczniemy malowanie elewacji, należy dokładnie ocenić stan podłoża. Gruntowny przegląd ścian zewnętrznych pozwoli nam oszacować, jak szeroki powinien być zakres prac oraz ocenić, jakich narzędzi, akcesoriów i wyrobów będziemy potrzebować. Przede wszystkim sprawdzamy, czy na powierzchni ścian nie ma pęknięć i uszkodzeń, które mogłyby wpłynąć na przyczepność nowej powłoki. Jeśli na elewacji, którą chcemy pomalować, nie ma żadnych większych uszkodzeń, wystarczy jej umycie. Jeśli natomiast znajdziemy nawet drobne pęknięcia lub ubytki w strukturze, należy przed pomalowaniem koniecznie je naprawić, stosując odpowiedni klej lub zaprawę. Ubytki w ociepleniu uzupełniamy tym samym materiałem zabezpieczając je zaprawą i siatką zbrojącą. Sprawdzamy również stan starej farby – odspojona powłoka, duże plamy, naloty czy osady wymagają podjęcia odpowiednich działań. Ściany mogą wymagać wówczas bardzo dokładnego wyczyszczenia, szczególnie jeśli ich powierzchnia jest pokryta organicznymi nalotami lub innymi osadami, pleśniami, glonami, algami, mchem itd. Warto użyć do tego specjalnego preparatu, np. środka do czyszczenia elewacji z glonów itp., a w skrajnych przypadkach większe zagrzybienia czy ogniska pleśni trzeba usunąć szpachelką. Następnie na oczyszczone w ten sposób fragmenty należy nałożyć preparat grzybobójczy, a w dalszej kolejności umyć całą elewację. To bardzo ważny element przygotowania podłoża, bo nakładanie nowej warstwy farby na elewację z plamami i osadami mogłoby doprowadzić do jej odspojenia. Jeżeli na powierzchni ścian znajduje się poprzednia farba, która odspoiła się od podłoża lub się kruszy, to należy ją całkowicie usunąć. Mycie elewacji można przeprowadzić myjką ciśnieniową. Po umyciu koniecznie zostawiamy ściany do całkowitego wyschnięcia. 

Czym gruntować elewacje przed malowaniem

Kolejnym elementem prac związanych z odnawianiem elewacji jest nałożenie gruntu, który wyrówna chłonność podłoża i przygotuje je pod malowanie farbą. Ponadto grunt zapobiega problemom takim jak łuszczenie się czy pękanie, pozwoli też uchronić ściany przed powstawaniem przebarwień oraz plam, wykwitów solnych czy pleśni. Gruntowanie elewacji jest konieczne szczególnie w przypadku, gdy naprawiano ściany za pomocą masy szpachlowej, nawet jeżeli były to niewielkie płaszczyzny ściany. Jeśli ubytki były małe, wówczas może być wystarczające nałożenie gruntu tylko na fragmenty ścian. Kluczowy jest prawidłowy dobór gruntu, dopasowujemy go do rodzaju farby. Informacje te znajdziemy w karcie technicznej farby. Ważny też jest rodzaj podłoża. Grunt akrylowy przeznaczony jest do gruntowania oraz wzmacniania podłoży takich jak tynki gipsowe, cementowe, cementowo-wapienne, betonowe lub cienkowarstwowych tynków mineralnych. Grunty silikonowe stosuje się do gruntowania oraz wzmacniania podłoży mocno chłonnych, takich jak tynki cementowe czy cementowo-wapienne. Grunt nakładamy zgodnie z zaleceniami na opakowaniu. Przed rozpoczęciem gruntowania należy pamiętać, że środek można nakładać wyłącznie na suchym podłożu, dlatego warto dać czas elewacji, by mogła wyschnąć. To istotne zwłaszcza w przypadku nowych i świeżo tynkowanych ścian, na których preparat można stosować najwcześniej po 28 dniach od ich wykonania, przypadku betonu natomiast dopiero po 3 miesiącach. Środek gruntujący można aplikować przy użyciu pędzla, agregatu bezpowietrznego (o małym przekroju dyszy), alternatywnie ciśnieniowym opryskiwaczem. Ilość aplikowanego gruntu może być różna i uzależniona jest od chłonności powierzchni. Gruntowanie ścian domu nie zawsze jest konieczne. Co więcej, nałożenie gruntu na ściany, które tego nie wymagają, może spowodować „zeszklenie” ich nawierzchni, a tym samym utrudnić malowanie. Proces ten można pominąć, wtedy, gdy podłoże jest niechłonne oraz stabilne. Ściana nie wymaga gruntowania, jeśli po potarciu jej dłonią widzimy, że będzie ona czysta, jeśli natomiast pozostaje na niej nalot, ściany przed malowaniem należy zagruntować. Zaleca się wykonać test w kilku miejscach. Możliwe, że zamiast gruntowania elewacji wystarczy nałożenie warstwy podkładowej z rozcieńczonej farby. 

Malowanie elewacji – dobór farby

Rodzaj farby dobiera się przede wszystkim do rodzaju tynku. Należy jednak również wziąć pod uwagę czynniki, które będą oddziaływać na powierzchnię ścian, takie jak  długotrwałe działanie  promieniowania UV, kontakt z wilgocią, czy ryzyko uszkodzeń mechanicznych. By uniknąć szybkiego remontu elewacji, warto wybrać farbę tworzącą powłoki, które nie będą się łuszczyć ani przebarwiać mimo wystawienia na słońce oraz które zachowają odporność mimo niesprzyjających warunków pogodowych. Do wyboru mamy następujące rodzaje farb do elewacji

Farba akrylowa – odpowiednia do malowania cegieł, betonu, tynku, płyt g-k. Tworzy dobrze kryjącą, oddychającą powłokę, którą łatwo oczyścić wilgotną szmatką lub gąbką. Powłoka jest elastyczna – pracuje wraz z budynkiem, jednak nie pęka. Nie dochodzi do powstawania mikropęknięć, wiec nie ma ryzyka, że pod powłokę dostanie się wilgoć, która mogłaby doprowadzić do dalszych uszkodzeń;

Farba silikatowa – odpowiednia do malowania betonu, tynków cementowych, cementowo-wapiennych, mineralnych, silikonowych i silikatowych. Wyróżnia się wysoką paroprzepuszczalnością, zapewniając oddawanie wilgoci, która nie wnika w pomalowaną powierzchnię. Dzięki zawartości spoiwa akrylowego i potasowego szkła wodnego wraz ze starannie skomponowanymi dodatkami i wypełniaczami stanowi skuteczne zabezpieczenie fasady przed obecnością grzybów i pleśni;

Farba silikonowa – odpowiednia do malowania cegieł, betonu, tynków, płyt g-k. Wykazuje wysoką odporność na działanie wilgoci i soli. Odznacza się dużą przyczepnością do różnych podłoży budowlanych, dzięki czemu tworzy jednorodną i dobrze kryjącą, zmywalną powłokę – pozostaje zatem czysta i estetyczna, a ewentualne zanieczyszczenia można usuwać na bieżąco. Dodatek środków hydrofobizujących ogranicza nasiąkanie pomalowanej powierzchni wodą, elewacja jest zatem zabezpieczona przed wilgocią i rozwojem potencjalnych grzybów czy pleśni;

Farba silikatowo-silikonowa – odpowiednia do tworzenia powłok dekoracyjnych i renowacyjnych. Jest paroprzepuszczalna i odporna na zabrudzenia.

Dobierając odpowiedni kolor elewacji warto ją dopasować zarówno do architektury budynku i otoczenia, jak i do innych elementów budynku jak np. barwy dachu czy ramy okien i drzwi. Czasem warto postawić na kontrast, ale niekiedy dobrze wyglądają zestawienia monochromatyczne. Dobierając farby, najlepiej używać specjalnych próbników, gdyż kolory mogą się od siebie różnić w rzeczywistości. 

Zasady malowania elewacji krok po kroku

W pierwszej kolejności warto sprawdzić, czy wcześniej nałożony grunt jest całkowicie suchy. Dopiero wówczas można przystąpić do malowania ścian zewnętrznych. Malowanie fasady najlepiej zaplanować na bezdeszczowy dzień z temperaturą w przedziale od 20 do 25 stopni C. Na pewno nie powinniśmy przeprowadzać prac w upalne popołudnie – mogłoby dojść do zbyt szybkiego wysychania farby (wpłynęłoby to na właściwości uzyskanej powłoki). Podobnie w przypadku dużej wilgotności oraz niskiej temperatury – powłoka mogłaby wysychać zbyt wolno. Wcześniej warto kupić odpowiednie narzędzia do aplikacji farby, takie jak wałki, pędzle czy pistolet natryskowy. By uniknąć zniszczeń i zabrudzeń, należy odpowiednio zabezpieczyć wszystkie te elementy domu i jego otoczenia, które nie będą malowane. Farbę należy nakładać raz przy razie, stosując zasadę „mokre na mokre”. W czasie malowania jednej płaszczyzny nie należy robić przerw. By uniknąć nadmiernej ekspozycji ściany na słońce, pomocna może być specjalna siatka osłonowa na rusztowanie, która umożliwi nieprzerwane malowanie całego budynku i równomierne wysychanie powierzchni.